Voordat ik full-time als werkte goochelaar, trad ik veel op als straatartiest. Met verschillende voorstellingen trad ik op op straatheaterfestivals maar ging ook regelmatig langs grote steden in europa met zogenaamde "Circle Shows" ook trad ik veel op als straatgoochelaar. In dit blog ga ik in op één van de oudste vormen van de goochelkunst: Het Straatgoochelen.
Street Magic:
Het straatgoochelen is één van de oudste vormen van het goochelen. Met een bekerspel, ringen en speelkaarten reisde de straatgoochelaar langs braderieën en kermissen om daar zijn kunsten te vertonen. Ook reisde er met menig circus wel een goochelaar mee om daar tijdens de zogenaamde "sideshows" op te treden. Na afloop van de show ging de hoed rond langs het publiek en werd zo het geld verdient. Een bekende truc is om tegen het einde van de show aan het publiek warm te maken voor nog één grote spectaculaire finale, om dan vlak voor de finale nog met de hoed rond te gaan.
De straatgoochelaar, een beroemd schilderij van Jeroen Bosch
Tegenwoordig zie je de klassieke straatgoochelaar in Nederland voornamelijk op evenementen, festivals en braderieën. In Nederland wordt ook elk jaar in IJmuiden de "Boulevard of Magic" georganiseerd. Dit is naast een straatgoochelfestival óók het officiele Nederlands Kampioenschap straatgoochelen (waar ik in 2019 een prijs mee naar huis mocht nemen) Dit evenement wordt georganiseerd door de Nederlandse Magische Unie én het restaurant "het Zandhuis" waarvan eigenaar Herman Koster zélf ook goochelaar is en regelmatig voor de gasten goochelt. In het buitenland, voornamelijk in gebieden waar wat meer straatartiesten zijn te vinden zie je nog wel regelmatig straatgoochelaars. Denk hierbij aan de Ramblas in Barcelona of Covent Garden in Londen.
Mijn goochelact met de magische wasbeer, tijdens festival Mooi Weer Spelen in Delft 2015,
foto: Hans Dunlop
Street Magic:
De stijl van de klassieke straatgoochelaar is vooral vervangen door de "Street Magic" hierbij vertoont de goochelaar (meestal casual gekleed) korte snelle trucs. Deze zijn vaak met alledaagse voorwerpen zoals kaarten, munten, elastiekjes, maar ook bijvoorbeeld telefoons. De stijl van street magic is in de basis ook extreem minimaal, geen lampen, muziek, geheime luikjes of andere opsmuk. Het draait enkel en alleen om de truc. De bekende Amerikaanse illusionisten David Blaine en Chriss Angel zijn hun carriere begonnen met het maken van street magic specials voor de Amerikaanse TV.
De Amerikaanse goochelaar David Blaine vertoont een goocheltruc op straat
Guerrilla Magic:
Guerrilla magic is een vorm van straatgoochelen waarbij de toeschouwers worden "overvallen" met een goocheltruc. Chriss Angel werd bekend met video's waarbij hij een vrouw doormidden "trekt" op straat en in een zwembad over water loopt. Ook word deze stijl van straatgoochelen veel gebruikt voor tv programma's waarbij het "slachtoffer" van zijn portemonnee of horloge wordt ontdaan of ze meedoen aan een "wedstrijd". Een andere (irritante) vorm zijn de youtubers die deze stijl van goochelen gebruiken voor prankvideos.
De Amerikaanse illusionist Chriss Angel "trekt" live een vrouw doormidden op straat
Circle Show:
Zelf houd ik van de zogenaamde "Circle Show", hierin heeft de artiest een cirkel van mensen om zich heen en speelt hij rondom. Het lastige is dat je veel goocheltrucs en illusies lastig kan vertonen omdat deze soms hoekgevoelig zijn maar het geeft ook een soort bijzondere energie. Als artiest kan je je nergens verschuilen, dit is beangstigend maar geeft ook een bepaalde "drive" om het publiek op te jutten, mee te nemen én uiteindelijk helemaal plat te spelen. Een goed voorbeeld is een videoclip van de Nederlandse band "De Staat" hierin staat één man in het midden die de meute opjut. Hoewel deze videoclip behoorlijk over de top is, is dit toch het gevoel wat heerst als je in een cirkel staat en met het hele publiek om je heen tóch het onmogelijke doet.
Witch Doctor door de Nederlandse rockband"De Staat"
De reizende straatgoochelaar:
Zelf trad ik veel op als straatartiest. Als ik op reis ging door europa nam ik altijd wel wat trucs mee in mijn backpack en vond meestal wel ergens een plek om op te treden. Vaak trad ik op in hostels en café's en sprokkelde ik met de hoed mijn overnachting, eten en voornamelijk: mijn drinken, bij elkaar. Ook heb ik veel opgetreden als "straat" goochelaar op (internationale) festivals. Hierbij maak je deel uit van de randprogrammering en vermaak je de bezoekers tussen de acts op de grote podia door. Met een combinatie van goochelen en fysiek bijna slapstickachtig theater speelde ik jarenlang het typetje "The Amazing Wünder Günther", met een fout Duits accent speelde ik een Hamburgse circusgoochelaar die zo blij was dat het leek alsof hij net een zak vol umlauten in de goot had gevonden.
Mijn schaar en touw act op straat in Dubai (2017)
Straatgoochelaar als (straat)Theatermaker
Momenteel treed ik veel op als straatgoochelaar voor voornamelijk winkelcentra en straattheaterfestivals. Ook heb ik nog een tijdje opgetreden met de "Bajesklanten" Deze act speelde ik met collega goochelaar Janse Heijn (met wie ik ook de "Dood Konijn Podcast" maak) Hier spelen wij twee boeven die een combinatie brengen van straattheater, zakkenrollen en goochelen. Het leuke van het theateraspect de overhand geven is dat de trucs en illusies in dienst staan van de voorstelling en niet andersom. Je bedenkt de trucs bij het verhaal in plaats van dat je een script schrijft om je trucs te legitimeren.
Straattheateract/straatgoochelact "De Bajesklanten" tijdens festival:
Mooi Weer Spelen in Delft 2019, foto: Hans Dunlop
Hoewel het één van de oudste vormen van het goochelen is, is het straatgoochelen nog steeds actueel. Elke keer dat ik op straat mag optreden staan er groepen mensen om heen om zich te laten verwonderen, op sociale media zie ik een hoop video's van collega goochelaars die (gelukkig) hetzelfde meemaken. Straatgoochelen is een pure vorm van de goochelkunst want net als bij straattheater geld: Als het slecht is lopen ze vanzelf weg, de drempel om te blijven omdat je een kaartje hebt gekocht is er niet. Hoe rampzalig de act ook is. Integendeel, bij een goeie act groeit de groep bewonderaars, veranderen de kleine 1 op 1 trucs in grotere acts waarbij het publiek wordt betrokken, langzaam joel je de menigte op voor nog één illusie. De hoed, die ligt al klaar...........
Hier vertoon ik mijn goocheltruc met de balletje-balletje op straat.
Dit is een deel uit de reeks "soorten goochelkunst" voor de andere delen kun je hieronder klikken:
© Goochelaar Tim Horsting 2023